Word je in de gaten gehouden door stalkerware? Het gebruik van stalkerware is de afgelopen tijd steeds populairder geworden. Bijvoorbeeld in relaties, wanneer iemand de online activiteit van hun partner wil volgen. Soms is de insteek heel anders en denken ouders een onschuldige Parental Control app te downloaden, maar laten ze hiermee ongemerkt stalkerware binnen op hun apparaat, en dat van hun kind. Helaas weten weinig mensen welke risico’s hieraan verbonden zijn. In dit artikel leggen wij dat graag aan jou uit.
Wat is stalkerware?
Stalkerware is een spionagesoftware, die wordt gebruikt om de activiteit op iemands digitale apparaat in de gaten te houden. Dit kan bijna alles zijn, denk bijvoorbeeld aan het verzamelen van informatie over de locatie, gesprekken, foto’s en video’s of browsergeschiedenis. Maar het gaat nog verder, zelfs de microfoon kan op afstand worden aangezet en zo kan er opgenomen worden wat een persoon op dat moment zegt. Ook het scherm kan worden opgenomen, zodat je precies kunt zien wat er op het scherm gebeurt. Dit alles gebeurt op afstand, zonder dat de gebruiker van het apparaat dit weet.
Je kunt iemand op afstand ‘verleiden’ om te klikken op een link, waarmee de stalkerware wordt geïnstalleerd. Je ontvangt bijvoorbeeld sms’je met daarin de vraag of je een nieuwe app wil installeren of aanvullende informatie wil invullen, voor het ontvangen van een pakketje. Maar vaker wordt de software door een bekende geïnstalleerd, die fysiek toegang heeft tot het apparaat van het slachtoffer.
Wat veel gebruikers niet weten, is dat ze met deze software niet alleen het doelwit onder de loep nemen, maar ook hun eigen apparaten. De apps konden voorheen gewoon in een app store geïnstalleerd worden, maar Google heeft hier een stokje voor gestoken. Nu zul je daadwerkelijk ergens anders op zoek moeten gaan naar dergelijke apps. Maar als de apps niet beschikbaar zijn in de Google Play Store, dan hoeven ze ook niet te voldoen aan de beveiligingseisen van Google.
Wat is het verschil met apps voor ouderlijk toezicht?
Het verschil tussen Parental Control apps en stalkerware, is dat kinderen weten van het bestaan van een app voor ouderlijk toezicht op hun telefoon. Het is duidelijk zichtbaar op hun mobiele apparaat en ze weten wat er in de gaten wordt gehouden. Ze weten dat vader en moeder weten hoeveel tijd ze besteden aan het spelen van spelletjes, en zelfs of ze die tijdens schooltijd aan het spelen waren. Met stalkerware wordt alles stiekem in de gaten gehouden en daarmee krijgt het dus een andere lading, de goede bedoelingen zijn verdwenen.
De afgelopen tijd zijn dergelijke apps populair geworden onder ouders die de online activiteiten van hun kind willen volgen. Maar wat veel mensen niet weten, is dat stalkerware apps vaak vermomd zijn als een onschuldige Parental Control app, waarmee ouders hun kind (zogenaamd) online veilig kunnen houden. Voer daarom altijd een zoekopdracht uit met de naam van de app, om te zien of er negatieve recensies, klachten of waarschuwingen zijn. Dit kan je helpen om een idee te krijgen van de betrouwbaarheidMate waarin digitale (genetwerkte) systemen beschikbaar zijn voor gebruik. Cyberaanvallen, uitval en storingen kunnen de betrouwbaarheid beïnvloeden..
Tips voor het voorkomen en herkennen van stalkerware op je apparaat
Het begint bij jezelf afvragen of er een reden kan zijn dat iemand dit op jouw apparaat geïnstalleerd heeft. Verder zijn er nog een paar tips die we je mee willen geven:
Deel je wachtwoorden niet
Als er niemand in jouw telefoon kan komen, is de kans dat iemand stalkerware kan installeren
Klik niet zomaar op links
Soms kan stalkerware op je apparaat komen door een phishing-link, klik dus nooit zomaar op verdachte Hoe kun je phishing herkennen?
Kijk uit met verdachte apps
Download geen apps die buiten de App Store of Play Store te vinden zijn, maar wees ook op je hoede als je een app, die hier wel op te vinden is, niet vertrouwt. Google daarom altijd de app, voordat je deze installeert. Bedenk wel dat dit een publieke opinie is, die niet altijd gebaseerd is op feitelijke veiligheidsrisico’s.
Houd je software up-to-date
Zo blijft de nieuwste versie van je besturingssysteem op je telefoon, en met sommige updates worden zelfs niet-geautoriseerde apps verwijderd.
Installeer een betrouwbare beveiligingsoplossing
Een betrouwbare beveiligingsoplossing kan je helpen bij het detecteren van stalkerware.
Wees alert op vreemde apps of instellingen
Toch zijn er ook veel apps die zich installeren zonder herkenbaar icoon of een bijzondere naam. Deze tip is dus niet volledig waterdicht, maar kan in sommige gevallen wel helpen.
Dave Maasland, eigenaar en CEO van ESET in Nederland legt meer uit over stalkerware in een aflevering van Kassa.
