We horen het continu voorbij komen op het nieuws en social media kanalen: de verspreiding van malware. Kwaadwillenden hopen met behulp van malware (financiële) schade aan te richten of persoonlijke gegevens te verkrijgen via jouw apparaten. Je vraagt je misschien dan ook weleens af  wat voor soorten malware zijn er eigenlijk? Hoe het zit met malware op je telefoon, tablet of computer? Hoe komen ze erop? Hoe kan je ze herkennen? En misschien wel het belangrijkste: hoe kan je ze voorkomen? Hieronder geven we je meer informatie over het antwoord op deze vragen.

Kwaadwillenden weten inmiddels wel hun manieren te vinden als het aankomt op het verspreiden van malware. De ene keer verleiden ze je met aanbiedingen die je voorbij ziet komen op het internet, en de andere keer doen ze zich voor als een bekend bedrijf en sturen ze je een mail met daarin een aantrekkelijke link die je vervolgens (nietsvermoedend) opent. Ook kan het zijn dat er schadelijke software wordt verspreid door kwetsbaarheden vanuit een app, waardoor jouw apparaten besmet kunnen worden met een vorm van malware. Gelukkig komt dit zelden voor, omdat ontwikkelaars van besturingssystemen continu op zoek zijn naar dit soort kwetsbaarheden. Zodra er een kwetsbaarheid is gevonden, maakt de ontwikkelaar zo snel mogelijk een software-update die deze dicht.

Soorten malware

Malware kent een aantal varianten, van adware tot scareware, maar wat zijn eigenlijk de verschillen?

Adware

Adware is een kwaadaardige software die men in een computer zet, vaak zonder dat de gebruiker dit merkt. De naam zegt het al een beetje, maar het heeft te maken met advertenties. De software verzamelt informatie uit de computer. Die informatie gebruikt men vervolgens om via advertenties doelgerichte reclame naar de gebruiker te sturen.

Ransomware

Ransomware is een kwaadaardige software die cybercriminelen verspreiden om bestanden of apparaten te versleutelen, zodat de eigenaar hier niet meer bij kan. Vervolgens eist de aanvaller losgeld in ruil voor de sleutel. Wat kun je tegen ransomware doen? We leggen het je uit in dit artikel.

Spyware

Spyware is een kwaadaardige software die wordt verspreid door cybercriminelen. De software wordt ongemerkt op een apparaat geïnstalleerd en vervolgens gebruikt om informatie (zoals surfgedrag, inloggegevens of een creditcardnummer) te verzamelen.

Stalkerware

Stalkerware is een software die ongemerkt op een apparaat van een specifiek persoon wordt geïnstalleerd en vervolgens wordt gebruikt om de gebruiker in de gaten te houden. Denk aan het verzamelen van informatie over de locatie, gesprekken, fotobibliotheek of surfgedrag.

Scareware

Scareware is malware die als doel heeft meer geld uit te geven aan een ‘fix’ of oplossing voor een niet bestaand probleem. Denk hierbij aan security pop-ups en de belofte dat als je  ‘programma x’ koopt, die dit probleem voor je weghaalt.

Wiperware

Deze malware maakt bestanden op de pc onbruikbaar en start daarna het systeem opnieuw op. In de meeste gevallen is de computer onbruikbaar geworden.

Andere vormen van malware zijn bijvoorbeeld wormen (malware die zich verspreid over netwerken en via bijvoorbeeld USB’s) of Trojans (malware vormen die zich voordoen als een programma of software die je wilt gaan gebruiken, zoals een game of een mailprogramma)

Malware op mijn computer

Computer malware wordt voornamelijk via het internet verspreid. Anders dan in het verleden, want toen was het niet vreemd om een vorm van malware op een apparaat binnen te krijgen via verwisselbare media of een modem: De meeste malware is gemaakt met het besturingssysteem van Microsoft, Windows, als doel. Dit is omdat dit het meest gebruikte besturingssysteem is waardoor Windowsgebruikers een grotere doelgroep zijn voor kwaadwillenden dan Mac en Linux gebruikers.

Vraag je je af of jouw computer besmet is? De beste manier om hierachter te komen is door je computer te voorzien van beveiligingssoftware incl. virusscanner.

Malware op mijn Android- of Apple-apparaat

Android

Android-apparaten kunnen geen ‘normale’ malware oplopen, maar zijn wel kwetsbaar voor andere schadelijke software. Dit komt voor in de vorm van nep- apps die Google Play Store binnen zijn gekomen of zich schuilhouden in app-winkels van derden. Android brengt gefaseerd over een redelijk lange periode hun updates uit, waardoor niet iedereen direct de laatste versie van de beveiligingsupdates heeft.

Apple

Apple apparaten zijn ook kwetsbaar voor schadelijke software. Echter komt malware een stuk minder vaak voor, omdat het marktaandeel van Apple in tegenstelling tot Windows en Android een stuk lager is in Europa. Hierdoor lijkt het alsof het niet mogelijk is om malware op te lopen op een Apple- apparaat. Met de App Store wordt grotendeels voorkomen dat schadelijke software via een nep- app op jouw apparaat komt. Daarnaast worden de apps in een ‘sandbox’ uitgevoerd, waardoor er geen gegevens uit andere apps opgehaald kunnen worden. Een sandbox is een virtuele afgesloten ruimte waarin programma’s kunnen werken zonder dat deze dus andere processen kunnen verstoren. Ook worden iOS updates over een kortere periode gefaseerd uitgebracht, waardoor kwetsbaarheden vaker of sneller worden gedicht en beveiligingsproblemen worden voorkomen.

Malware op je mobiele apparaat kun je aan de volgende kenmerken herkennen:

  • Je dataverbruik is toegenomen
  • Bepaalde apps crashen uit het niets
  • Je krijgt pop-upmeldingen
  • Er staan onbekende apps op je apparaat
  • De batterij raakt sneller leeg

Hoe voorkom ik malware op mijn apparaat?

Om te voorkomen dat jouw apparaten besmet raken met malware, zijn er een aantal simpele maatregelen die je kunt nemen.

  1. Beveilig jouw apparaat altijd met internetbeveiligingssoftware.
  2. Zorg ervoor dat het besturingssysteem en de apps (waaronder je internetbeveiliging) altijd up-to-date zijn.
  3. Update en download apps en programma’s alleen via de officiële kanalen, zoals de Google Play Store, App Store, of de officiële website van de app of het programma.
  4. Download geen software van onbekende websites
  5. Open geen spam e-mail en bijlagen van een onbekende afzender

Eenvoudig virussen en andere kwaadaardige bedreigingen van je computer ontdekken en verwijderen? Gebruik gratis de ESET Online Scanner:

Doe een gratis scan