Digitale oplichting en fraude
We zien het vaak in het nieuws voorbij komen: digitale oplichting of online fraude. Naast alle leuke mogelijkheden die het internet te bieden heeft, zorgen cybercriminelen helaas ook regelmatig voor vervelende ervaringen bij andere internetgebruikers. Volgens het AD zijn er in het afgelopen jaar zo’n 350.000 meldingen gemaakt bij de Fraudehelpdesk.
Wat zijn veelvoorkomende vormen van digitale oplichting om extra alert op te zijn? In dit artikel zetten we belangrijke aandachtspunten op een rij.
Wat zijn veelvoorkomende vormen van digitale oplichting en fraude om extra alert op te zijn?
WhatsApp-fraude
Eén van de bekendste vormen van digitale oplichting in 2020 was WhatsApp-fraude (ook wel bekend als vriend-in-noodfraude). Bij WhatsApp-fraude ontvang je via WhatsApp een (zogenaamd) dringend verzoek van een vriend, familielid of andere bekende. Deze persoon vraagt jou om snel geld over te maken om bijvoorbeeld een belangrijke rekening te helpen voldoen. Goedwillende slachtoffers maken op deze manier, zonder dat ze het doorhebben, geld over naar oplichters.
Wil je weten hoe je WhatsApp-fraude kunt herkennen? In het onderstaande artikel geven we meer informatie:
Handelsplaats- of webwinkelfraude
Handelsplaats- of webwinkelfraude houdt vaak in dat iemand op een online handelsplaats, zoals een webshop of een website zoals Marktplaats, een product te koop aanbiedt, maar na het ontvangen van de betaling het gewenste product niet levert.
Wanneer je nadenkt over de veiligheid van een webshop, denk je misschien al gauw aan het ‘slotje’ in de adresbalk bovenin je webbrowser. Het is hierbij wel belangrijk om te weten dat dit slotje niet aangeeft of een webshop in het geheel veilig is. Dit slotje laat namelijk enkel zien of de verbinding veilig is en zegt niets over de betrouwbaarheidMate waarin digitale (genetwerkte) systemen beschikbaar zijn voor gebruik. Cyberaanvallen, uitval en storingen kunnen de betrouwbaarheid beïnvloeden. van de verkoper.
In de onderstaande artikelen de geven we tips over de betrouwbaarheidMate waarin digitale (genetwerkte) systemen beschikbaar zijn voor gebruik. Cyberaanvallen, uitval en storingen kunnen de betrouwbaarheid beïnvloeden. van webshops en veilig online winkelen:
Phishing
Veel online fraude valt onder het begrip ‘phishing’: valse berichten die bijvoorbeeld via e-mail of sms worden verstuurd. Het doel van phishingPhishing is een type cyberaanval waarbij een cybercrimineel, meestal via e-mail, sms of andere berichtendiensten, contact met je opneemt met het doel je persoonlijke informatie... is om jou te overtuigen om gevoelige informatie te verstrekken of bijvoorbeeld een bestand te downloaden waarbij malwareKwaadaardige software die aanvallers op een digitaal systeem zetten om er op afstand bij te kunnen, het te vernielen of informatie te stelen. Malware is... wordt geïnstalleerd op jouw apparaat.
Romantische fraude
Heb je je aangemeld voor een datingsite of ontmoet je een onbekend persoon op social media? Let dan op voor ‘romantische fraude’. Dit is een vorm van oplichting waarbij fraudeurs gebruikmaken van je vertrouwen in, of romantische gevoelens voor, hem of haar. Hierbij wordt het slachtoffer bijvoorbeeld overgehaald om persoonlijke informatie te delen of geld te sturen naar een nep-aanbidder. Ook komt het voor dat online nep-aanbidders hun slachtoffer afpersen met foto’s die ze eerder hebben verkregen.
De uiteenlopende mogelijkheden op het gebied van online daten zijn natuurlijk heel leuk, want wie weet ontmoet jij jouw soulmate wel online! Het is echter wel verstandig om ook bij online daten alert te blijven en jouw gegevens te beschermen. In het onderstaande artikel geven we tips over veilig online daten:
Beleggingsfraude
Wellicht ben je niet geïnteresseerd in online beleggen, maar voor de mensen die dat wel zijn, is het goed om te weten dat online beleggingsfraudeurs in het afgelopen jaar helaas nieuwe manieren ontdekt hebben om mensen op te lichten. Kopers gingen bijvoorbeeld in op online advertenties waarin BN’ers worden misbruikt voor bitcoinreclames.
De fraudeurs linken in deze advertenties vaak eerst naar een onschuldige webpagina. Vervolgens wordt de advertentie goedgekeurd door het social media platform waarop ze de advertentie plaatsen. Daarna passen de oplichters de webpagina waar de advertentie naartoe leidt echter weer aan. Op deze manier omzeilen de beleggingsfraudeurs de filters van bijvoorbeeld Facebook en Instagram, die zijn bedoeld om advertenties die leiden naar malafide websites uit te schakelen. Zo kwamen kopers via advertenties op deze websites van oplichters terecht, waar ze vervolgens geld verloren aan online beleggingsfraudeurs. In totaal verloren slachtoffers in Nederland in 2020 ruim 13 miljoen euro aan beleggingsfraude.
Een advertentie op een social media platform geeft dus niet altijd aan of een website te vertrouwen is. Het is daarom altijd goed om grondig onderzoek te doen naar een (onbekende) website voordat je in zee gaat met een verkoper.
Actuele voorbeelden van online fraude bekijken?
Op de website van de Fraudehelpdesk vind je actuele waarschuwingen en berichten die recentelijk gerapporteerd zijn als phishingPhishing is een type cyberaanval waarbij een cybercrimineel, meestal via e-mail, sms of andere berichtendiensten, contact met je opneemt met het doel je persoonlijke informatie.... Zo kun je zien dat berichten met een mooie opmaak, een logo en prima taalgebruik ook phishingPhishing is een type cyberaanval waarbij een cybercrimineel, meestal via e-mail, sms of andere berichtendiensten, contact met je opneemt met het doel je persoonlijke informatie... kunnen zijn.
Denk jij weleens na over jouw digitale voetafdruk?
Ondanks dat we in Nederland het afgelopen jaar alerter zijn geweest met het delen van persoonsgegevens op het internet, hebben we niet altijd even goed door hoe veel er over ons privéleven online staat.
Oplichters bereiden hun praktijken steeds beter voor en bestuderen bijvoorbeeld ook steeds vaker de social media profielen van het slachtoffer en die van zijn of haar contacten. In sommige gevallen van digitale oplichting werd er in het afgelopen jaar zelfs gebruik gemaakt van stemopnames van een bekende.
Wanneer cybercriminelen over informatie beschikken die ze online over jou hebben gevonden, kunnen ze zich nog geloofwaardiger voordoen. Bedenk hierbij bijvoorbeeld de kans dat deze informatie wordt gebruikt voor WhatsApp-fraude of spoofingIemand misleiden door te doen alsof je iemand anders bent. Er zijn veel soorten spoofing. Een aanvaller kan zich in een email voordoen als een....
Tot slot willen we je daarom nog de volgende tips meegeven:
- Wees alert op social engineeringAls een aanvaller iemand misleidt door bijvoorbeeld in te spelen op nieuwsgierigheid of behulpzaamheid. Op deze manier probeert de aanvaller bijvoorbeeld aan informatie te komen....
Onder social engineeringAls een aanvaller iemand misleidt door bijvoorbeeld in te spelen op nieuwsgierigheid of behulpzaamheid. Op deze manier probeert de aanvaller bijvoorbeeld aan informatie te komen... vallen alle psychologische manipulatietechnieken die kwaadwillenden gebruiken om andere mensen zo ver te krijgen dat ze persoonlijke informatie delen of zelfs handmatig geld overmaken. Dit wordt niet alleen gebruikt bij bijvoorbeeld WhatsApp-fraude of phishingPhishing is een type cyberaanval waarbij een cybercrimineel, meestal via e-mail, sms of andere berichtendiensten, contact met je opneemt met het doel je persoonlijke informatie... e-mails, maar cybercriminelen kunnen zich bijvoorbeeld ook voordoen als een helpdeskmedewerker van een bank of computerbedrijf. Ze kunnen je in dit geval opbellen met als doel toegang te krijgen tot jouw computer of gegevens. In ons artikel over social engineeringAls een aanvaller iemand misleidt door bijvoorbeeld in te spelen op nieuwsgierigheid of behulpzaamheid. Op deze manier probeert de aanvaller bijvoorbeeld aan informatie te komen... vertellen we hoe je social engineeringAls een aanvaller iemand misleidt door bijvoorbeeld in te spelen op nieuwsgierigheid of behulpzaamheid. Op deze manier probeert de aanvaller bijvoorbeeld aan informatie te komen... kunt herkennen:
Wat is social engineering en hoe kun je het herkennen? - Wil je niet dat onbekenden de informatie kunnen zien die jij op social media plaatst?
Scherm dan jouw social media profielen af. Dit kun je regelen bij de privacy instellingen van jouw accountEen account is een stukje van een digitaal systeem waartoe een gebruiker toegang heeft. Bij een account hoort informatie over de gebruiker, zoals persoonlijke gegevens,.... - Stel tweestapsverificatie in voor jouw online accounts.
Zo is de kans kleiner dat iemand die jouw inloggegevens heeft verkregen toegang krijgt tot jouw online accounts.
Krijg je een verdacht bericht of ben je slachtoffer geworden?
Slachtoffer worden van online fraude kan iedereen overkomen, cybercriminelen gebruiken immers steeds slimmere technieken. Hieronder vind je linkjes voor meer informatie, inclusief linkjes naar websites van andere organisaties die jou in dit geval kunnen helpen:
- In het onderstaande artikel lees je wat je kunt doen als je slachtoffer bent geworden van WhatsApp-fraude:
Wat kun je doen als je slachtoffer bent van WhatsApp-fraude?
- Denk je dat je een phishingbericht hebt herkend?
In ons artikel over phishingPhishing is een type cyberaanval waarbij een cybercrimineel, meestal via e-mail, sms of andere berichtendiensten, contact met je opneemt met het doel je persoonlijke informatie... vertellen we wat je kunt doen:
Wat kun je met phishing doen?
- Ben je slachtoffer geworden van digitale oplichting?
- Bij de Fraudehelpdesk kun je een melding maken en persoonlijk advies krijgen.
- Op deze pagina van de politie staat informatie over aangifte van internetoplichting, zoals handelsplaats- of webwinkelfraude.
- Voor identiteitsfraudeVorm van bedrog waarbij iets of iemand zich voordoet als iemand anders. Bijvoorbeeld spullen huren met de paspoortgegevens van iemand anders. Of iemands inloggegevens gebruiken... in het specifiek kun je contact opnemen met het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude (CMI) van de Rijksoverheid.
- Slachtoffer worden van oplichting is een vervelende gebeurtenis. Via de website van Slachtofferhulp Nederland kun je lezen hoe anderen zijn omgegaan met wat hen is overkomen en online andere mensen ontmoeten die hetzelfde hebben meegemaakt.
