Kun jij me helpen?
WhatsApp-fraude is steeds vaker in het nieuws. Een zogenaamde bekende heeft hulp nodig en vraagt je om te helpen een rekening te betalen. Het gaat hier echter om een vorm van oplichting. Ben jij slachtoffer geworden van WhatsApp-fraude? In dit artikel vertellen we je graag wat je het beste kunt doen als jou is overkomen.
Wat is WhatsApp-fraude?
Bij WhatsApp-fraude krijg jij of iemand anders via WhatsApp een (zogenaamd) dringend verzoek binnen van een bekende. Een vriend, familielid of andere bekende geeft aan in geldnood te zitten en vraagt jou om hem of haar uit de brand te helpen. Vervolgens word je gevraagd om snel geld over te maken om de belangrijke rekening te voldoen.
Vrijwel altijd betreft het een (voor jou) onbekend nummer met een foto van de betreffende bekende als profielfoto. Je kunt vragen verwachten als: “Zou je me kunnen helpen? Ik heb twee openstaande rekeningen die vandaag echt betaald moeten worden, maar er is een storing bij mijn bank. Kun jij ze even voorschieten?” Ook is het volgende scenario populair: “Al mijn spullen zijn gestolen op reis, dus ik heb nu een telefoon geleend, maar ik heb geld nodig om terug te komen naar Nederland.”
Met dergelijke berichten proberen de oplichters jou zover te krijgen om geld over te maken naar hun rekeningnummer. Ga je in op een dergelijk verzoek? Dan ontvang je later vaak nóg een verzoek om meer geld over te maken.
In dit artikel lees je meer over hoe je WhatsApp-fraude kunt herkennen.
Wat kun je doen als je slachtoffer bent van WhatsApp-fraude (en geld hebt overgemaakt)?
Het kan best zijn dat je dit in eerste instantie een tijd niet doorhebt of dat je deze persoon hebt geholpen door meerdere rekeningen te betalen. Het is belangrijk om een aantal zaken zo snel mogelijk te regelen wanneer je erachter komt dat je het geld hebt overgemaakt naar een oplichter.
Neem de volgende stappen om de schade te beperken en aangifte te doen:
- Neem contact op met de bank. In heel specifieke gevallen kan de overschrijving nog worden tegengehouden of kan het geld misschien veilig gesteld worden bij de bank waar het geld naar is overgemaakt. Besef je echter dat deze kans zeer klein is.
- Informeer de persoon wiens identiteitIdentiteit betekent wie je bent en wat jou anders maakt dan andere mensen. Het gaat over de dingen die je speciaal maken en hoe je... werd gebruikt voor het verzenden van berichten. Zo kunnen meer slachtoffers worden voorkomen. Stuur eventueel gegevens mee over de afzender, zoals welk telefoonnummer gebruikt is en een printscreen (schermopname) van het gesprek. Stuur ook eventueel de link door van dit artikel en laat die persoon de stappen volgen onder Wat kun je doen als iemand zich voordoet als jou op WhatsApp?
- We raden je ook aan om aangifte te doen van WhatsApp-fraude bij de politie. Dat kan vrij eenvoudig online gedaan worden als je een DigiD hebt. Je kunt aangifte doen op deze pagina.
Wat kun je doen als iemand zich voordoet als jou op WhatsApp?
Het voelt heel naar als iemand zich online voordoet als jou; je hebt geen enkele macht over wat deze persoon zegt en wie hij of zij aanspreekt. Maar jouw vrienden en familie kunnen wel geloven dat jij deze persoon bent – de kans is dus ook aanwezig dat zij ingaan op een verzoek om geld over te maken.
Door de volgende stappen te doorlopen kun je de schade beperken. Ook raden wij aan aangifte te doen.
- Informeer familie, vrienden en bekenden dat iemand zich voordoet als jou en dat ze niet moeten ingaan op verzoeken vanaf andere telefoonnummers of bronnen. Gebruik jouw eigen netwerk om te waarschuwen, stuur bijvoorbeeld via WhatsApp, Facebook of e-mail een bericht naar de personen met wie je daar bevriend bent.
- Is iemand ingegaan op het verzoek om te betalen? Stuur ze de link naar dit artikel toe en laat ze de stappen volgen onder Wat kun je doen als je slachtoffer bent van WhatsApp-fraude (en geld hebt overgemaakt)? Vraag om meer informatie en verzamel dit ‘bewijs’ om later aangifte te kunnen doen. Belangrijke gegevens die je hiervoor kunt verzamelen zijn onder andere het telefoonnummer die de oplichters gebruiken, printscreens van het gesprek en de bankgegevens waarnaar het bedrag is overgemaakt.
- Gebruikt iemand jouw accountEen account is een stukje van een digitaal systeem waartoe een gebruiker toegang heeft. Bij een account hoort informatie over de gebruiker, zoals persoonlijke gegevens,... of telefoonnummer op WhatsApp om frauduleuze berichten te versturen? (let op: dit is niet gebruikelijk, meestal gebruiken oplichters een eigen nummer) Dan kun je jouw accountEen account is een stukje van een digitaal systeem waartoe een gebruiker toegang heeft. Bij een account hoort informatie over de gebruiker, zoals persoonlijke gegevens,... herstellen volgens de instructies van WhatsApp. Die instructies vind je hier.
- Het klinkt misschien heftig maar het is zeker noodzakelijk: doe aangifte van identiteitsfraudeVorm van bedrog waarbij iets of iemand zich voordoet als iemand anders. Bijvoorbeeld spullen huren met de paspoortgegevens van iemand anders. Of iemands inloggegevens gebruiken.... Op de themapagina van de politie zie je hoe dit in zijn werk gaat.
Hoe kun je jezelf beschermen tegen WhatsApp-fraude?
Dankzij 40 aangiftes zijn er in mei 2020 in Deventer wel 24 verdachten aangehouden voor WhatsApp-fraude. Zij hadden een gezamenlijke buit van €75.000. Door aangifte te doen van (WhatsApp-)fraude stel je de politie in staat om actie te ondernemen tegen deze oplichters. Bij voldoende aangiftes kan er bewijs worden verzameld en kunnen uiteindelijk nieuwe slachtoffers worden voorkomen.
Nog liever voorkomen we natuurlijk dat je slachtoffer wordt van enige vorm van fraude. Daarom is het aan te raden om jezelf zoveel mogelijk te beschermen. Wil je daar direct mee beginnen? Wat je kunt doen leggen we uit in ons artikel Wat is WhatsApp-fraude en hoe herken je het?