Meer dan 500.000 jongeren zijn slachtoffer

Is jouw kind vaak chagrijnig? Of is hij of zij (met regelmaat) zogenaamd ziek, in een poging niet naar school te hoeven gaan? De pubertijd, proefwerken of luiheid zijn niet de enige mogelijke redenen achter dergelijk gedrag.

Jaarlijks zijn er meer dan 500.000 jongeren slachtoffer van cyberpesten. Cyberpesten (ook wel online pesten; pesten dat online plaatsvindt) kan ook  grote gevolgen hebben in het ‘echte’ leven. Helaas is het niet altijd makkelijk de gebruikelijke gedragsveranderingen in kinderen te onderscheiden van de gevolgen van cyberpesten. Om hierin te helpen, hebben wij een lijst van kenmerkende gedragsveranderingen samengesteld waaruit kan blijken dat je kind mogelijk slachtoffer is van online pesten.

Gebrek aan interesse

Werd je kind altijd blij van voetballen, maar ligt de bal er nu stil bij? Of was je kind een popster in wording, maar vertoont hij of zij plotseling een compleet gebrek aan interesse? Dit, in combinatie met de andere factoren in dit artikel, kan een teken zijn dat er iets aan de hand is.

Het veinzen van ziek zijn

“Ik voel me niet lekker, mag ik vandaag thuisblijven?”

Elk kind heeft er wel eens behoefte aan om niet naar school te gaan. Of er nou een proefwerk op de agenda staat waar ze niet voor hebben geleerd of het gewoon een lange dag wordt; het is een natuurlijke reactie om een stressvolle situatie te willen vermijden. Echter, wanneer je kind vaker dan normaal, of voor een langere periode, zogenaamd ziek is, kan het zijn dat hij of zij met serieuze problemen zit, zoals de angst om een pester onder ogen te komen.

Nervositeit, plotselinge stemmingswisselingen en prikkelbaar

Veel stemmingswisselingen betekenen niet per se dat je kind gepest wordt. Sterker nog, het is een normaal onderdeel van tiener-zijn. Maar wanneer deze stemmingswisselingen gepaard gaan met geïrriteerde antwoorden of schichtige reacties – vooral na het gebruik van social media – is het wellicht tijd om een gesprek aan te gaan en te vragen of er meer dwarszit.

Soms is het nodig om doortastender te zijn wanneer je antwoorden als “het gaat prima” of “er is niets” krijgt. Deze reacties kunnen een indicator zijn dat er meer aan de hand is. Het is dan belangrijk om te praten over wat voor ervaringen jouw kind online heeft.

Minder sociale contacten dan normaal

Het is natuurlijk dat kinderen onafhankelijker worden van hun ouders naarmate ze ouder worden. Ze zullen dan hun sociale kringen buiten de familie uitbreiden en minder tijd met het gezin doorbrengen. Echter, wanneer zij zichzelf niet alleen van familie distantiëren, maar ook van hun vrienden en verder contact op social media en met de buitenwereld lijken te vermijden, dan kan dat een signaal zijn dat er iets aan de hand is.

Onverklaarbare fysieke veranderingen

Heeft je kind moeite om in slaap te komen en is hij of zij ’s ochtends vaak gestrest? Is je kind opeens afgevallen of heeft hij of zij minder trek in eten? Dit kunnen tekenen zijn dat hij of zij veel stress te verduren heeft. Dit is een goed moment om na te gaan of alles goed gaat met je kind.

Social media-profiel verwijderd

Wees alert als je kind opeens zijn of haar account voor zijn of haar favoriete social medium heeft verwijderd. In een tijd waarin jonge mensen veel tijd investeren in hun digitale leven, zou het verwijderen van een account de alarmbellen moeten laten rinkelen. Supervisietools voor ouders, geïnstalleerd op het apparaat van het kind, kunnen je een goed inzicht geven in welke apps jouw kind gebruikt. Hierdoor is het ook mogelijk plotselinge gebruiksveranderingen daarin te signaleren.

Ik heb een vermoeden dat mijn kind online gepest wordt, hoe kan ik het gesprek aan gaan?

Volwassen worden gaat niet zonder horten of stoten: veel tieners vertonen bovengenoemd gedrag zonder dat ze met (cyber)pesten te maken hebben. Het is goed voor ouders (en leraren) om alert te blijven en klaar te staan met een uitgestoken hand en een luisterend oor.

Een minder confronterende aanpak om het gesprek aan te gaan met je kind is door verhalen te vertellen over andere mensen – zoals je vrienden of hun kinderen – in soortgelijke situaties. Zorg er wel voor dat je ook vertelt hoe het probleem goed werd opgelost! Deze verhalen kunnen als analogie dienen voor de situatie waar jouw kind zich mogelijk in bevindt.

Het gebruik van een dergelijke verhalen kan het makkelijker maken voor je kind om over een moeilijk onderwerp, zoals pesten, te praten. Zo laat je je kind weten dat je begripvol bent en kan helpen; hopelijk voelt je kind zich minder alleen wanneer je hier samen over praat.

Voor meer hulp en informatie over (online) pesten, kunt u hier terecht.


Safer kids online is een wereldwijd initiatief van ESET. Het doel van dit initiatief is om informatie te verstrekken die ouders, verzorgers, kinderen en docenten kunnen gebruiken om het gesprek aan te gaan over online veiligheid en handvatten te bieden voor een veilige online omgeving voor kinderen.