Tijdens de huidige lockdown is het verleidelijk om je kind meer tijd te laten besteden aan de schermen in je huishouden. Dit maakt evenwichtig beheren van de schermtijd moeilijker dan ooit. Alle lessen worden online gegeven, dus waarom niet gelijk doorklikken naar Netflix, TikTok of die leuke mobile game?
Samen met de kinderpsycholoog PhD. Jarmila Tomková hebben we gekeken naar drie veel waargenomen uitdagingen bij het gebruik van online devices door kinderen. En dat specifiek in deze tijd van lockdown, quarantaine en ‘homeschooling’. Aan de hand van de mogelijke risico’s die hierbij komen kijken, geven we ook vijf praktische tips over wat jij als ouder kan doen om alles behapbaar te houden.
Thuiswerk versus Huiswerk
“Ik kan me nauwelijks concentreren op mijn werk” is het meest gegeven antwoord op wat thuiswerken moeilijk maakt. Een geïnterviewde ouder meldt: “De enige afleiding die bij mijn kinderen lijkt te werken, is een scherm. Maar hoeveel schermtijd is teveel?”
En daar komt dan ook nog eens de kwestie ‘online lessen’ bij om de hoek kijken. De stap tussen rekensommen en een leuk dansfilmpje is voor je kind in dit geval klein. Naast het feit dat je bij die lessen soms zelf even leerkracht moet spelen. “Ik switch zelf van scherm naar scherm en dan moet ik gaan roepen dat ze hun mobieltje uitzetten? Lekker voorbeeld geef ik.”
Online scholing versus Online gezelligheid
Tijdens ‘normale’ schooldagen, dus zónder lockdown, gebruiken je kinderen hun apparaten vooral in hun vrije tijd. Een prima verdeling op het eerste gezicht. Maar tegenwoordig wordt die ‘standaard’ schermtijd verlengd met online scholing.
Voor kinderen zijn leeftijdsgenoten en ‘het gevoel erbij te horen’ essentieel voor een gezonde ontwikkeling. Het niet persoonlijk kunnen ontmoeten van vrienden en familieleden tijdens de lockdown maakt het dan noodzakelijk deze online te ontmoeten.
Stress versus Ontspanning
We leven in onzekere tijden met veel veranderingen en beperkingen. Dat kan (voor zowel volwassenen als kinderen) stress en angst opleveren.
Tieners zoeken in dit geval graag hun vrienden online op. Voor kleine kinderen zijn het de verhalen, fantasieën, rollenspellen, plezier en ontsnapping uit de onzekere werkelijkheid die de hoofdrol spelen. Daarom zijn videogames en digitale stimuli erg aantrekkelijk voor kinderen in moeilijke tijden.
Vijf tips om de schermtijd evenwichtig te beheren tijdens de lockdown
Veel van de hedendaagse behoeften van je kind worden in deze tijd voornamelijk via apparaten vervuld. Dat betekent jij als ouder je houding ten opzichte van schermtijd opnieuw kan bekijken. Anticiperen en proactief managen terwijl je het betrouwbare en begripvolle quarantaine-maatje blijft.
Blijf kalm, ze zijn niet gelijk verslaafd.
Het is bewezen dat als je kind over inspirerende prikkels en bevredigend contact met de familie beschikt, de tijd die je kind online besteedt niet significant correleert met online verslaving. In plaats van in paniek te raken over schermtijd: praat over het leven, praat over wat je kind online doet en stel realistische grenzen.
Help kinderen om met emoties om te gaan
Om je kind te leren met zijn gevoelens om te gaan, help je door er over te communiceren. Over zijn gevoelens maar bijvoorbeeld ook over de ervaringen van kinderen in andere gezinnen. Voor kleine kinderen kan het helpen om verhalen te vertellen over dieren die met uitdagingen omgaan. Neem de tijd om te beschrijven welke stappen zijn ondernomen en welke lessen zijn geleerd. Het is belangrijk dat je kind begrijpt dat ze met de juiste maatregelen veilig blijven.
Leg nieuwe regels vast
Het kan noodzakelijk zijn dat je kind in deze tijd vaker online is, maar het kan ook helpen om hier structuur in aan te brengen. Onthoud dat jij de dagelijkse routine en regels opnieuw kan bekijken. Gebruik technologie, zoals apps voor ouderlijk toezicht, om eventuele problemen op te sporen. Houd voor een veilige online ervaring bij wat je kind met zijn apparaten doet.
Een geïnterviewde ouder vertelt: “Wat ze lijkt te helpen, is een goed gestructureerde dag. Voor de lunch hebben ze online les, ze mogen als ze klaar zijn met hun schoolwerk tot 16.00 uur tv kijken. Hun tijd op internet en mobiele apparaten is beperkt tot een uur tussen 19.00 en 20.00 uur. Het is een goed idee om regels te stellen voor iedereen in het gezin, inclusief volwassenen. Wij socializen bijvoorbeeld veel via Skype. Leuk, maar niet tijdens werkuren. Daarom doen we dit ook alleen tussen 19.00 uur en 20.00 uur.”
Schrijf een aantal regels op, print deze uit en hang de ‘overeenkomst’ ergens op waar iedereen in huis het kan lezen. Zo maak je er een gezamenlijke afspraak van: effectief en duidelijk maar vooral leuk.
Samen ontdekken
Het hebben van technische vaardigheden om digitale apparaten te gebruiken, betekent niet automatisch dat je kind weet hoe ze op verantwoorde wijze te gebruiken. Laat je kind inhoud zien die zinvol, grappig is en creativiteit stimuleert. Terwijl je dat samen onderzoekt, kun je praten over specifieke risico’s en hoe je die inhoud interpreteert. Je kan er daarnaast voor zorgen dat ze bekend zijn met de belangrijkste online mediakanalen en het soort informatie dat deze leveren.
Bewaar het evenwicht
Het is belangrijk om het scherm soms het scherm te laten, zowel voor kinderen als ouders. Beschouw de ‘schermtijd-issue’ daarbij als een kans om de behoeften van het hele gezin in evenwicht te brengen. Het is belangrijk om elke dag even helemaal geen scherm te bedienen. Denk na over manieren waarop je dit kunt doen. Misschien kun je de tijd nemen om de natuur te verkennen tijdens een dagelijkse wandeling, of je kunt samen iets koken in de keuken. Knutselen, dansen of samen schilderen aan een mini-meesterwerk. Geweldige ’analoge’ manieren om niet alleen school maar ook jouw werkdag te onderbreken.
Wil je meer weten over wat je jouw kind kunt leren op het gebied van online veiligheid? In de categorie digitale opvoeding op onze website vind je meer artikelen!
Bescherm je kinderen online met onze gratis parental control app voor android:
Safer kids online is een wereldwijd initiatief van ESET. Het doel van dit initiatief is om informatie te verstrekken die ouders, verzorgers, kinderen en docenten kunnen gebruiken om het gesprek aan te gaan over online veiligheid en handvatten te bieden voor een veilige online omgeving voor kinderen.
