De wereldwijde populariteit van YouTube onder kinderen is onmiskenbaar. De app kan gebruikt worden om kinderen te onderwijzen, om hen te helpen met de tijd te doden tijdens het wachten of reizen, of om hun creativiteit te ontwikkelen. Echter zijn er nog steeds een aantal gevaren waarvan het belangrijk is om rekening mee te houden. Expliciete content, desinformatie en cyberpesten zijn ook te vinden op YouTube. Hoe kun je voorkomen dat deze problemen jouw kind beïnvloeden?

1. Praten, luisteren en uitleggen

Jouw benadering richting YouTube zal waarschijnlijk verschillend zijn op basis van de leeftijd van jouw kind(eren). Terwijl jongere kinderen meer monitoring nodig hebben, hebben oudere kinderen vaak meer behoefte aan vrijheid. Maar wat de leeftijd van je kind ook mag zijn, het is van belang om jouw kijk hierop open te communiceren, terwijl je ook luistert naar de wensen van je kind.

Je zou je zorgen kunnen uitleggen aan je kind, en hen uitleggen waarom jij denkt dat het beter is om bepaalde type video’s te vermijden. Houd rekening met de verschillende problemen die gepaard kunnen gaan met verschillende soorten content: unboxing-video’s kunnen kinderen beïnvloeden om bepaalde aankopen te willen doen, sommige video’s bevatten gewelddadige videogames en bepaalde YouTube-challenges kunnen gevaarlijk zijn voor jouw kind. Aan de andere kant kun je het beste bereid zijn om te ontdekken wat jouw kind online bekijkt en hen uitleg laten geven over hun favoriete content. Daarna kun je regels aanpassen om de verschillende mogelijke risico’s te beperken.

Stel je kind de volgende vragen:

  • Wat vind je leuk om te zien op YouTube?
  • Waarom vind je deze inhoud leuk of interessant?
  • Wanneer breng je tijd door op de app?
mom-daughter-ipad

Als je de behoeften van je kind begrijpt, kun je gemakkelijker regels opstellen waaraan hij of zij zich zal willen houden. Psycholoog Jarmila Tomková voegt daaraan toe dat jongere kinderen jouw toezicht kunnen waarderen: “Wees niet bang om toezicht te houden op het gedrag van je kind op YouTube. Je hoeft het niet achter hun rug om te doen, leg openlijk uit wat voor beschermende acties je onderneemt en wat je beweegredenen hiervoor zijn. Jonge kinderen kunnen het zelfs op prijs stellen dat ze in de gaten worden gehouden – het kalmeert hen en ze zien het als een teken dat je om hun welzijn geeft.

En tot slot, vergeet ook niet om het plaatsen van reacties te bespreken: dat het niet de bedoeling is om hatelijke reacties online te plaatsen of om zomaar op reacties te reageren. Als jouw kind online te maken krijgt met hatelijke of verontrustende opmerkingen, moedig hen dan aan om naar jou toe te komen. Samen kun je op de situatie reageren – bijvoorbeeld door de opmerkingen te rapporteren. Dit helpt je kind om te reageren op onaangename situaties zonder zich bezwaard te voelen doordat hij ze helemaal alleen moet oplossen. Je kunt deze momenten ook gebruiken om de emoties van jouw kind te bespreken en steun te bieden.

Wat kijken kinderen over het algemeen op YouTube?

  • Let’s Plays: live commentaar van spelers die video games aan het doen zijn, voornamelijk Minecraft is populair onder jongere kinderen
  • Unboxings: video’s waarin gebruikers verschillende soorten producten, zoals spelletjes, speelgoed of verzamelobjecten openen
  • Make-up en kleding: enkele populaire formats zijn hauls (video’s of gebruikers die hun nieuwe kleren, make-up, accessoires, etc. presenteren), Get Ready With Me video’s (hierin bereiden gebruikers hun outfits of make-up voor en delen zij tips), dagelijkse routines of tutorials
  • Kunst- en knutselvideo’s: veel YouTube video’s kunnen worden gebruikt om de creatieve vaardigheden van kijkers te ontwikkelen, zoals schilderen, tekenen, haken, fotograferen, etc.
  • Vlogs: sommige gebruikers plaatsen videoblogs waarin zij (dagelijkse) activiteiten vastleggen of hun mening over specifieke onderwerpen vastleggen
  • Grappige kanalen: deze kanalen plaatsen parodieën, challenges, sketches of video’s waarin de gebruikers reageren op video’s met grappige inhoud
  • Animaties: denk hierbij bijvoorbeeld aan kanalen zoals Antimated Cartoons for Children, van Dreamworks Animation
  • Educatieve kanalen: YouTube kan de ontwikkeling van je kinderen bevorderen, voorbeelden van dit soort kanalen zijn: National Geographic Junior, Het Klokhuis en Klaas Kan Alles

2. Gebruik een afgeschermde YouTube en YouTube Kids

YouTube heeft eerder verklaard dat het platform niet bedoeld is voor gebruikers onder de 13. In hun pogingen om jonge kijkers te beschermen tegen expliciete inhoud, is de beperkte versie van YouTube de standaard voor alle gebruikers onder de 18 en voor degenen die niet zijn aangemeld bij de app. Alle video’s die naar YouTube worden geüpload, moeten voldoen aan de richtlijnen van de YouTube-gemeenschap, maar sommige video’s kunnen worden gemarkeerd als alleen geschikt voor een volwassen publiek vanwege expliciet taalgebruik of expliciete inhoud. Deze video’s mogen niet worden weergegeven in de zoekbalk en zijn niet toegankelijk in de beperkte modus. Helaas is de beperkte modus van YouTube niet aanpasbaar, wat betekent dat ouders de instellingen niet kunnen aanpassen aan hun eigen voorkeuren en behoeften.

In 2015 kwam YouTube met een aparte app genaamd YouTube Kids, die vooral gericht is op kleuters. Video’s op dit platform ondergaan een specifieke inspectie en mogen alleen onderwerpen bevatten die geschikt zijn voor een jonger publiek. Toch zijn er enkele ongelukken gebeurd met schadelijke inhoud die erin slaagden om op de app te worden geüpload. Op YouTube Kids kunnen ouders accounts voor hun kinderen aanmaken, hun leeftijd opgeven, de inhoud filteren en zien wat hun kinderen binnen de app bekijken. De app biedt video’s die geschikt zijn voor de leeftijdsgroep van het kind en verdeelt de inhoud in 6 categorieën.

YouTube Kids categorieën

  • Shows: kindvriendelijke programma’s van populaire YouTube-makers, medianetwerken voor het hele gezin en zowel nieuwe als nostalgische personages
  • Muziek: omvat kinderrijmpjes, kindvriendelijke covers van muziek, danslessen en meezingers
  • Educatie:  content om leuk, actief leren te bevorderen: van ABC en 123, tot wetenschappelijke experimenten en taalonderwijs
  • Ontdekken: inhoud die kinderen inspireert om de wereld om hen heen te verkennen, nieuwe hobby’s te ontwikkelen en onderwerpen te ontdekken die hen interesseren
  • Gamen: dit is inhoud met de favoriete videogames en gamers van kinderen. Deze categorie wordt alleen weergegeven als je de instelling ‘’Oudere inhoud voor uw kind’’ hebt geselecteerd
  • Gedeeld: bevat alle kanalen en video’s op YouTube die je met je kind hebt gedeeld. Deze categorie wordt alleen weergegeven als je content van YouTube met je kind hebt gedeeld.

Bron: YouTube Kids Parental Guide, 2022

Het gebruik van het YouTube Kids-platform maakt het wellicht gemakkelijker voor je om te voorkomen dat je kind ongepaste inhoud te zien krijgt, maar het is nog steeds raadzaam dat er toezicht wordt gehouden op je kinderen terwijl ze de app gebruiken.

Hoewel YouTube Kids geschikt is voor jongere kinderen, vinden tieners (10-13) de inhoud misschien niet meer aantrekkelijk, maar zijn ze misschien nog wel te jong om zonder toezicht rond te dwalen op de volledige versie van YouTube. In dat geval moedigt YouTube ouders aan om hun ”account onder toezicht” te proberen. Zo kunnen ouders hun kinderen in de gaten houden, hun instellingen aanpassen en hun kinderen op een veiligere manier YouTube laten verkennen. In de versie van YouTube met toezicht is er minder reclame-inhoud, kunnen ouders de inhoudsinstellingen aanpassen aan de leeftijd van hun kinderen en mogen zij geen comments plaatsen of hun eigen video’s maken.

YouTube werkt er naar verluidt aan om zelfexpressie op YouTube op een veilige, gereguleerde manier mogelijk te maken voor kinderen.

3. Het platform actief personaliseren

Een eenvoudige manier om ervoor te zorgen dat jouw kind alleen veilige video’s bekijkt, is door afspeellijsten te maken met video’s die je van tevoren hebt goedgekeurd. Je kunt ook zoeken op YouTube Kids uitschakelen, zodat jouw kinderen niet zelf naar niet-goedgekeurde inhoud kunnen zoeken. Als je kanalen tegenkomt die je interessant en geschikt vindt voor je kind, kun je je op hen abonneren en krijg je eerder toegang tot hun nieuwe video’s. Daarnaast kun je proberen de kijkgeschiedenis te pauzeren (zowel op YouTube als YouTube Kids), waardoor het algoritme van de app geen video’s meer zal aanbevelen aan jouw kinderen. Het kan echter saai zijn om altijd naar dezelfde content te kijken, dus laat je kind weten dat als hij of zij nieuwe kanalen of video’s wil vinden, jullie daar samen naar op zoek kunnen gaan.

4. Kinderen zeggenschap geven

Als je je kind de kans geeft om zijn gedachten en verlangens te uiten, is hij of zij misschien meer bereid om naar je bezorgdheid te luisteren en deze ook te begrijpen. Leer meer over de inhoud die ze willen bekijken en probeer waar mogelijk redelijke oplossingen te vinden voor hun verzoeken. Als je persoonlijke afspeellijsten voor hen wilt maken, kun je dat samen met hen doen. Zelfs als de taak op het eerste gezicht niet zo belangrijk lijkt, kan je kind zich op deze manier wel betrokken voelen.  Zo creëer je samen met je kind de best mogelijke YouTube-omgeving. Je kunt je kind ook leren en aanmoedigen om ongepaste kanalen te blokkeren of video’s te melden die ze schadelijk of haatdragend vinden, zodat ze meer controle krijgen over hun eigen kijkervaring.

5. Gebruik een app voor ouderlijk toezicht

Naast de tijd nemen om het gedrag van jouw kind op YouTube in de gaten te houden en te rekenen op het vermogen van de app om schadelijke inhoud te filteren, kun je kiezen voor een slimme helper die je kan helpen bij het beschermen van jouw kinderen online – een ouderlijk toezicht app. Deze kunnen jou helpen om je regels in de praktijk te brengen en het moeilijker te maken dat ongeschikte content je kind bereikt.

Bescherm je kinderen online met onze gratis parental control app voor android:

Download gratis